Planten voor het nieuwe jaar
Planten voor het nieuwe jaar
2018 is voor ons gevoel razendsnel voorbijgegaan. Volop bezig met plannen voor het nieuwe jaar, is dat jaar nu haast ongemerkt al begonnen. Daarom allereerst: een mooi, liefdevol en paardvriendelijk 2019 gewenst!
Nee, het is geen spelfout in de titel van dit blogbericht, hoewel ik natuurlijk net zo goed ‘plannen voor het nieuwe jaar’ had kunnen schrijven. De laatste maand van 2018 heeft voor ons in het teken van ‘planten’ gestaan. Planten die nu nog weinig voorstellen: kale staakjes van zo’n 80 centimeter hoog, per plant niet meer dan 1 of 2 takjes. In het voorjaar moeten de dagen die we met onze laarzen diep in de klei, dik ingepakt in skibroek en wollen muts met onze ruggen tegen de snijdende oostenwind hebben doorgebracht, zich gaan terugbetalen in een paar honderd meter bloemenzee. Het vooruitzicht van die vele kleine, witte bloemetjes heeft ons echt op de been gehouden tijdens het werk. 400 meidoornstruikjes, afgewisseld met 100 struikjes van verschillende wilde rozensoorten gaan straks de randen van onze weilanden verfraaien.
Meidoorn, hoezo?
Wij hebben gekozen voor eenstijlige meidoorn, ofwel de Crateagus Monogyna. In onze zoektocht naar een geschikte haagplant, waren voor ons verschillende eigenschappen van belang. Een eerste is de eetbaarheid voor paarden. We willen uiteraard geen giftige planten in onze paardenwei. De eenstijlige meidoorn is een eetbare plant. Het blad, de vruchten (bessen) en de bloemen worden zelfs van oudsher gebruikt om medicijnen van te maken. De flinke stekels aan de takken beschermen de struiken tegen het kaalvreten, maar paarden kunnen de haag prima een beetje bijsnoeien.
Kansen voor kleine zoogdieren, vogels en insecten
Een meidoornhaag is een prima verblijfplek voor allerlei kleine bodemdieren, maar ook voor vogels. In het voorjaar zijn de bloemen een bron van voedsel voor bijen, hommels en vlinders. In het najaar vormen de bessen voedsel voor vogels. Het voordeel van een wilde haag is dat deze een veilige passage voor kleine dieren kan zijn naar een volgend stukje natuur: een zogenaamde ecologische verbindingsstrook.
Natuurlijke afrastering
De meidoornhaag werd in de kleinschalige cultuurlandschappen van vroeger gebruikt als veekering: een natuurlijke omheining om dieren in hun weide te houden. Wanneer de meidoornhaag enkele jaren flink doorgegroeid is (een plant kan wel tot 45cm per jaar groeien) en de stammetjes dik genoeg zijn, kan de haag ‘gelegd’ worden. Dit is een ambachtelijke klus: de stammetjes worden dicht bij de grond tot meer dan de helft doorkliefd, waarna de plant plat wordt gelegd. Uit de dwarsliggende stammen komen nieuwe takken omhoog gegroeid. Op deze manier ontstaat een dikke, ondoordringbare haag. Deze natuurlijke afrastering heeft een groot esthetisch voordeel heeft voor het landschap: je hebt geen lelijke witte schrikdraad of prikkeldraad meer nodig. Naast praktisch nut, zetten we ons door het aanplanten van meidoornhagen ook in voor de terugkeer van kleinschalige, besloten landschappen.
Meidoorn en gezondheid
Paarden met hoefproblemen die om verschillende redenen niet thuis kunnen herstellen, kunnen bij ons worden opgenomen. Bij Hoefrevalidatie Klaas Feuth proberen we de herstelomgeving voor deze paarden steeds meer te optimaliseren. Meidoornhagen passen in onze visie van een gezonde revalidatieomgeving. Niet alleen vanwege de natuurlijke afrastering die de haag vormt, maar ook vanwege de geneeskrachtige eigenschappen van deze plant.
Meidoorn is terug te vinden in verschillende natuurlijke voedingssupplementen voor paarden. Zo is het bijvoorbeeld toegevoegd aan Calm & Collected van Hilton Herbs, een supplement dat we aanraden bij gestreste, nerveuze paarden om de problemen die uit de bovengemiddelde gespannenheid voortkomen te helpen ondersteunen. Zo kan er sprake zijn van gedragsproblemen of stress gerelateerde moeilijkheden met de spijsvertering. Meidoorn is toegevoegd onder andere vanwege de bloeddruk- en hartslag normaliserende eigenschappen.
Advies over wilde hagen planten: Stichting Heg & Landschap